Do najważniejszych osiągnięć instytutu należy zaliczyć prace związane z realizacją badań i wdrożeniem techniki laserowej w konserwacji. Trwają prace przygotowawcze trzech projektów badawczych rozszerzające aplikacje nowego typu lasera erbowego do usuwania werniksów oraz zastosowania laserów neodymowych do usuwania nawarstwień z podłoży papierowych, pergaminu i metalu. Opracowywane są zagadnienia konserwacji sztuki współczesnej.
Nowatorskie prace konserwatorskie z użyciem lasera stały się swego rodzaju specjalnością instytutu. Za pomocą urządzenia laserowego przeprowadzono konserwację takich bezcennych obiektów, jak wnętrze Kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu, rzeźba Pantokratora z XII wieku z archikolegiaty w Tumie pod Łęczycą, XV-wieczna rzeźba św. Błażeja w muzeum w Dubrowniku oraz posąg Henryka Lubomirskiego autorstwa Canovy z muzeum w Łańcucie i wiele innych ze skarbnicy dziedzictwa.
W ramach swojej działalności instytut podejmuje się również prac o szczególnie złożonej problematyce badawczej i konserwatorskiej. Do najważniejszych – oprócz konserwacji wystroju rzeźbiarskiego wnętrza kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu – należą: kompleksowa konserwacja i rebarokizacja wystroju elewacji pałacu w Wilanowie wraz z murami oporowymi pałacowych tarasów, konserwacja romańskiego malowidła ściennego z absydy zachodniej archi kolegiaty w Wiślicy, kompleksowa konserwacja romańskiej polichromii ściennej oraz elementów konstrukcji architektonicznych drewnianego kościoła w Dębnie Podhalańskim, konserwacja i restauracja ceglano-kamiennej Bramy Górnej w Olsztynie oraz opracowanie projektu remontu i konserwacji kamiennego założenia drogowo-mostowego ulicy Lubicz w Krakowie.